Ένα νέο πρότυπο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση

Άρθρο
του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΙΧΕΛΗ
υποψήφιου Δημάρχου
Σκοπέλου

Για το νησί μας οι δημοτικές εκλογές της 7ης Νοεμβρίου είναι κρίσιμες για πολλούς λόγους. Η νέα αυτοδιοικητική αρχιτεκτονική (ο «Καλλικράτης»), η οικονομική κρίση που διέρχεται η χώρα μας και η παντελής απουσία μακροχρόνιας στρατηγικής για τον τόπο μας είναι οι πιο σημαντικοί. Η νέα δημοτική αρχή έχει να αντιμετωπίσει πολλά και σοβαρά προβλήματα που συνδέονται με τους παραπάνω λόγους και, κυρίως, πρέπει να ακολουθήσει ένα συνεπές και αξιόπιστο πρότυπο διοίκησης, που να παίρνει σοβαρά υπόψη τις νέες συνθήκες και να σχεδιάσει, με όραμα και προοπτική, τη στρατηγική για την επόμενη δεκαετία.

ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ

Υπάρχουν αρκετά στοιχεία που δείχνουν ότι τα επόμενα χρόνια θα είναι δύσκολα. Πέραν της οικονομικής κρίσης, που δημιουργεί ζητήματα ασφυξίας στα εισοδήματα και την απασχόληση, υπάρχουν σημαντικές αλλαγές που επηρεάζουν δραματικά το περιβάλλον γύρω μας. Για παράδειγμα,

• υπάρχει σοβαρό δημογραφικό πρόβλημα

• παρατηρούνται σοβαρές τάσεις ανακατανομής του πλούτου

• έχει διαφοροποιηθεί σημαντικά η έννοια της οικογένειας

• επιβαρύνεται συνεχώς το περιβάλλον

• αναπτύσσονται με άνισο τρόπο οι νέες τεχνολογίες

• υπάρχει μονομέρεια στην οικονομική ανάπτυξη, με πολύ μεγάλη έμφαση στον τουρισμό

Είναι σαφές ότι αυτές οι νέες τάσεις, σε συνδυασμό με την περίοδο οικονομικής κρίσης που διανύουμε θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην οικονομική δραστηριότητα, την απασχόληση, τις επενδύσεις, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, κ.ο.κ. Ποια θα είναι η αντίδραση...
στις παραπάνω προκλήσεις είναι σαφώς θέμα πολιτικής αντιπαράθεσης. Σε ό,τι με αφορά και από την μέχρι σήμερα εμπειρία μου ως δημοτικός σύμβουλος, τα δημοτικά συμβούλια και οι δημοτικοί άρχοντες πρέπει να αλλάξουν ριζικά τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται την αποστολή τους, προκειμένου να ανταποκριθούν στις νέες συνθήκες.

Η ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΕΝΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΗΜΟ

Δράση χωρίς στρατηγικό σχέδιο δεν νοείται. Σχέδιο όμως σημαίνει μακροπρόθεσμη προοπτική, έννοια που απουσιάζει παντελώς από την σημερινή λειτουργία των δημοτικών μας αρχών. Όμως κάποτε πρέπει να αρχίσουμε. Πρέπει επιτέλους να αποφασίσουμε ποια είναι τα ανταγωνιστικά μας πλεονεκτήματα και στη συνέχεια να τα αναδείξουμε. Τί υποδομές χρειαζόμαστε. Τί υπηρεσίες πρέπει να προσφέρουμε με συνέπεια, ποιότητα και λογικό κόστος. Τί χρειάζεται να κάνουμε προκειμένου να ενώσουμε τις ταχέως διαφοροποιούμενες κοινωνίες μας. Πώς θα πρστατεύσουμε και θα αξιοποιήσουμε τον φυσικό μας πλούτο. Τί θα κάνουμε για τους ηλικιωμένους μας και για τα παιδιά μας. Πώς (και πότε!) θα υποδεχθούμε τις νέες τεχνολογίες. Τί θα κάνουμε για το χωροταξικό μας σχέδιο. Πώς θα αποκαταστήσουμε έναν αποδεκτό τρόπο συγκοινωνίας με την ξηρά. Πώς θα αποκτήσουμε ένα ανθρώπινο επίπεδο περίθαλψης και δημόσιας υγείας. Πώς θα προωθήσουμε τον εθελοντισμό, την αλληλεγγύη, την ανθρωπιά και τον αλληλοσεβασμό.

Όλα τα παραπάνω και άλλα πολλά είναι απαραίτητα στοιχεία ενός στρατηγικού σχεδίου εκπονημένου από εμάς, στο δικό μας τοπικό επίπεδο, από τους δικούς μας ανθρώπους, πολίτες, τοπικούς φορείς και δημοτικό συμβούλιο. Μην τρέφουμε την αυταπάτη ότι κάποιος άλλος θα φροντίσει γι΄αυτά. Η ευθύνη είνα καταρχήν δική μας. Αλλά με ένα τέτοιο σχέδιο υπό μάλης και με συμμαχίες μέ άλλους δήμους και φορείς, με τη συνδρομή μη-κυβερνητικών οργανισμών και με τη μαζική συμμετοχή των πολιτών μας, η διαπραγμάτευση με την κεντρική διοίκηση και τα υπερεθνικά κέντρα γίνεται πιο αποτελεσματική.

ΟΙ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ

Η εκπόνηση ενός στρατηγικού σχεδίου θα αναδείξει και τις πραγματικές λειτουργίες του δήμου και θα προσανατολίσει το δημοτικό συμβούλιο αλλά και το προσωπικό, σε νέες, πιο δημιουργικές ενασχολήσεις. Οι νέες αυτές λειτουργίες θα είναι πιο απαιτητικές, γεγονός που θα αναβαθμίσει αυτομάτως και την ποιότητα των συμβουλίων. Αναφέρω ενδεικτικά ορισμένες τέτοιες λειτουργίες

• αντιμετώπιση των σοβαρών οικονομικών και κοινωνικών θεμάτων του νησιού

• εντοπισμός και αξιοποίηση των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων

• ανάπτυξη μεθόδων στρατηγικού μάρκετινγκ για αποτελεσματική επικοινψνία

• υιοθέτηση της ψηφιακής τεχνολογίας σε όλα τα επίπεδα

• σύναψη συμμαχιών για την προώθηση και ικανοποίηση κοινών αναγκών

• ορθολογική κατανομή των πόρων σε αναπτυξιακές πρωτοβουλίες που προσθέτουν διαχρονική αξία

• κινητοποίηση για συμμετοχή των κατοίκων στα κοινά

• διάχυση της πληροφόρησης με διαφάνεια, ταχύτητα και αντικειμενεικότητα

• αναβάθμιση των υπηρεσιών που είναι αυτονόητες για όλους (υγεία, παιδεία, πολιτισμός, αθλητισμός

ΚΡΙΣΙΜΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ

Οι προϋποθέσεις για να επιτύχει αυτό το νέο πρότυπο που εισηγούμαι περιλαμβάνουν

• την ύπαρξη ηγεσίας που να πιστεύει σε οράματα και προοπτικές, να έχει δεξιότητες κατανόησης σύνθετων φαινομένων και την ικανότητα να πείθει ένα ευρύ φάσμα εμπλεκομένων

• την ενθάρρυνση της συμμετοχής των πολιτών και των φορέων του νησιού για μια πλατύτερη συναίνεση και τη δημιουργία αίσθησης «ιδιοκτησίας»

• την αναδιοργάνωση του δήμου με συνεχή εκπαίδευση του προσωπικού, προσήλωση στην εξυπηρέτηση των πολιτών, υψηλή παραγωγικότητα και έφεση για μάθηση νέων μεθόδων και τεχνικών

• την ισχυρή πολιτική βούληση και δέσμευση του δημάρχου και του δημοτικού συμβουλίου.

Η επόμενη δεκαετία είναι κρίσιμη για τους λόγους που προαναφέρθηκαν. Η ώρα για δράση είναι τώρα. Αν δεν προχωρήσουμε σε μία ανασυγκρότηση, σε δέκα χρόνια θα λέμε πάλι τα ίδια. Τότε όμως θα είναι πλέον αργά.